Απόσπασμα
«Πάτησα στους ώμους των προγόνων μου για να ξεπεράσω τα τείχη των καιρών μου»
Περίληψη
Η Όλγα έχει τελειώσει τη Β΄ Λυκείου. Πληγωμένη από την αδιαφορία του Απελλή, ακολουθεί τον πατέρα της σε μια καλοκαιρινή εκδρομή στο Μελένικο, τη θρυλική βυζαντινή πόλη που ανήκει τώρα στη Βουλγαρία. Εκεί, η γνωριμία της με τον Παύλο, έναν νεαρό φοιτητή, γίνεται αφορμή για ένα συναρπαστικό ταξίδι στο παρελθόν του Μελένικου, όπως το έζησαν οι πρόγονοί της, από τον καιρό του Ρήγα ως τους Βαλκανικούς Πολέμους, όταν οι χιλιάδες Έλληνες κάτοικοί του πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς. Συντροφιά με τον Παύλο, θα εξερευνήσει και το σημερινό Μελένικο, θα γνωρίσει έναν παράξενο γέροντα «μάντη» και θα ξεδιαλύνει τα αισθήματά της. Η εκδρομή αυτή θα σημάνει την αρχή ενός νέου έρωτα.
Το νέο βιβλίο της Λότης Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου είναι ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα, που δένει το χθες με το σήμερα και τα γνωστά με τα λησμονημένα ή παραγνωρισμένα ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν τη Μακεδονία. Πρόσωπα πραγματικά και φανταστικά, μέσα από την ατομική τους ζωή, φανερώνουν πτυχές της Νεοελληνικής ιστορίας που μένουν συχνά στη σκιά ή στο περιθώριο.
Σχετικά Βιβλία
- δες το «Η προφητεία του κόκκινου κρασιού» στο site των Εκδόσεων Πατάκη
- Τραγούδι για τρεις, Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Εκδόσεις Πατάκη
- Καναρίνι και μέντα, Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Εκδόσεις Πατάκη
- Το μυστήριο του καλοκαιρινού Αγιοβασίλη, Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Εκδόσεις Πατάκη
- Ποιος θα γράψει για το σκύλο μας, Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Εκδόσεις Πατάκη
- Τα τέρατα του λόφου, Λότη Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου, Εκδόσεις Πατάκη
- Ο κόκκινος θυμός, Λότη Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου, Εκδόσεις Πατάκη
- Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, «Ο μικρός αδελφός», Εκδόσεις Πατάκη
- Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, «Λάθος, κύριε Νόιγκερ!», Εκδόσεις Πατάκη
- Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Αμίλητη αγάπη, Εκδόσεις Πατάκη
Video
Κριτικές
«... Το βιβλίο ανασύρει ιστορικές μνήμες για πρόσωπα, γεγονότα και πολιτείες, με ιδιαίτερη εστίαση στο Μελένικο, τον “Μυστρά του Βορρά”, που συνυφαίνονται με το σήμερα. Η εξιστόρηση γίνεται σε δύο επίπεδα, που αλληλοσυμπλέκονται, το πριν και το τώρα. Η εναλλαγή των αφηγηματικών προσώπων κάνει πολύ ενδιαφέρουσα την εξιστόρηση των γεγονότων και δίνει ποικιλία στον λόγο. Είναι φυσικό, η συγγραφέας για να δαμάσει τον τεράστιο όγκο ιστορικών γεγονότων και ποικίλων πληροφοριών χρειάστηκε χρόνο πολύ, έρευνα ενδελεχή και ασφαλή τεκμηρίωση. Το αποτέλεσμα όμως τη δικαιώνει πλήρως».
Β. Δ. Αναγνωστόπουλος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Από το βιβλίο «Το υφαντό της Πηνελόπης – διαχρονικές αναγνώσεις για το έργο
και την προσωπικότητα της Λότης Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλο»υ.
Εργαστήρι Λόγου και Πολιτισμού Πανεπιστημίου Θεσσαλίας: Βόλος 2008, σελ. 203-205.
«Η Λ.Π.-Α. έχει μια μοναδική ικανότητα: να προσεγγίζει και να συγκινεί μικρούς και μεγάλους. “Η προφητεία του κόκκινου κρασιού” συγκεντρώνει όλες τις αρετές των έργων της: αμεσότητα στην αφήγηση, διεισδυτικότητα και απλότητα στη σκιαγράφηση των χαρακτήρων και μια δεξιοτεχνία να “παντρεύει” το σήμερα με το χθες».
Τάσος Μπέγκος, φιλόλογος-ιστορικός
τ. Διευθυντής της «Ελλ. Παιδείας» Αμαρουσίου,
τ. Αντιπρόεδρος της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Σερρών-Μελενίκου.
Από το βιβλίο «Το υφαντό της Πηνελόπης», σελ. 207.
«... Η υπόθεση είναι πλούσια σε πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις... Η τριτοπρόσωπη αφήγηση έχει συγκρατημένη συναισθηματική φόρτιση. Ο λόγος είναι ρέων, λιτός στα ιστορικά γεγονότα, γλαφυρός και ζωντανός στους διαλόγους αλλά και ποιητικός σε περιγραφές ή καυστικός στην αποτύπωση έμμεσων κρίσεων. Η πορεία της συγγραφέως στον μυθιστορηματικό λόγο την έχει εφοδιάσει με εκείνες τις δυνατότητες ώστε να “μεταφέρει” ιστορικά γεγονότα και τεκμήρια ιστορίας με μια θαυμαστή αφηγηματική δεινότητα. Η συγγραφέας, ισορροπώντας με συνέπεια το γεγονός και τη συναισθηματική του φόρτιση, συγκινεί δημιουργικά τον αναγνώστη και συνάμα έμμεσα του μεταδίδει ανάγλυφες εικόνες εν πολλοίς άγνωστες. Παράλληλα το μυθιστόρημα διαπνέεται από μια σύγχρονη διαπολιτισμική συλλογιστική. Εντάσσεται στο είδος του ιστορικού μυθιστορήματος με στοιχεία του λεγόμενου εξελικτικού μυθιστορήματος (Bildungsroman) με κοινή κοσμοθεωρητική βάση την αντιπολεμική και διαπολιτισμική συνιστώσα, οι οποίες το εμποτίζουν διαλεκτικά, δίνοντάς του μια διαχρονική επικαιρότητα ικανή να ερμηνεύσει την πραγματικότητα στην εθνική και τη διεθνή πολιτικοκοινωνική κονίστρα [...].
Βιβλία σαν την “Προφητεία του κόκκινου κρασιού” είναι διαμάντια αφενός μιας απολαυστικής αισθητικά ανάγνωσης και αφετέρου διαμόρφωσης μιας αντικειμενικής θέασης ιστορικών γεγονότων τα οποία δεν αποτελούν μουσειακά “εκθέματα”, αλλά ενέχουν τη δυναμική μιας ρέουσας πραγματικότητας που στην κάθε της στιγμή εμποτίζεται από μετεικάσματα μνήμης, αλήθειας και γνώσης ικανά να κινήσουν το παρόν και να οραματιστούν το μέλλον».
Γιάννης Σ. Παπαδάτος, κριτικός,
Λέκτορας του Πανεπιστημίου Αιγαίου
«Μυθιστόρημα ιστορικό, κοινωνικό, σύγχρονο [...] μυθιστόρημα γραμμένο με μαεστρία! ΄Ενα ταξίδι –φανταστικό ή μήπως πραγματικό;– στη χώρα καταγωγής των ηρώων έδωσε την ευκαιρία στη βραβευμένη συγγραφέα να πλάσει μια ζωντανή κι ενδιαφέρουσα ιστορία, να αναπλάσει, θα λέγαμε καλύτερα, την πορεία μιας οικογένειας, της δικής της, και μιας πόλης, του Μελένικου. Με αφορμή την αναζήτηση ενός παράξενου οικογενειακού κειμηλίου, οι ήρωες του σήμερα διασταυρώνονται με τους προγόνους τους, κι ανακαλύπτουν κομμάτια της ιστορίας της περιοχής η οποία είχε αποσιωπηθεί. Ένα πραγματικά ποιοτικό λογοτεχνικό βιβλίο». Μαρίζα Ντεκάστρο, Τα Νέα
«Πολύ συχνά μαθαίνουμε για γεγονότα της Ιστορίας και από τα ιστορικά μυθιστορήματα και μάλιστα και για ορισμένα που μπορεί και να παρέμεναν άγνωστα. Όταν όμως ο συγγραφέας του ιστορικού μυθιστορήματος είναι ένας έμπειρος και καταξιωμένος συγγραφέας, όπως η Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, το όφελος του αναγνώστη είναι διπλό. Χαίρεται και την ωραία γραφή και τα ζωηρά αισθήματα, και πλήθος εικόνες γοητευτικές. Η “Προφητεία του κόκκινου κρασιού”, το τελευταίο της μυθιστόρημα, αρχίζει το έτος 2005, όταν ο πατέρας Νόιγκερ με την κόρη του ταξιδεύουν στο Μελένικο με σκοπό να βρουν την Τρικέφαλη Τριάδα, μια εικόνα-κειμήλιο της οικογένειας Χρηστομάνου. Το Μελένικο, μια πόλη φημισμένη για την πρόοδό της στο εμπόριο και στις τέχνες ήδη από τα χρόνια του Βυζαντίου, καταστράφηκε στους Βαλκανικούς Πολέμους και παραχωρήθηκε στη Βουλγαρία. Στο μυθιστόρημα παρακολουθούμε την ιστορία γνωστών οικογενειών της πόλης, όπως των Χρηστομάνων και των Πέτροβιτς, αλλά η συγγραφέας έπλασε και πρόσωπα φανταστικά· πάντως μέσω των οικογενειών αυτών ξεδιπλώνονται πτυχές της νεοελληνικής Ιστορίας που καμιά φορά αγνοούμε, εμείς ή οι νέοι μας, για τον Μακεδονικό Αγώνα φέρ’ ειπείν, για την προσφυγιά, που την ονόμασαν «μετακίνηση» των κατοίκων του Μελένικου στο Σιδηρόκαστρο, στις Σέρρες και στη Θεσσαλονίκη. Η Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου με το βιβλίο της αυτό κατόρθωσε έναν άθλο. Είχε ένα τεράστιο υλικό στη διάθεσή της, στο οποίο κυριάρχησε, το δάμασε δηλαδή για να δώσει ένα ιστορικό μυθιστόρημα που δεν κουράζει, παρά διαβάζεται με μεγάλο ενδιαφέρον χάρη στην άψογη τεχνική και την ωριμότητά της συγγραφέως. Και την αντικειμενικότητά της». Ελένη Σαραντίτη, Ελευθεροτυπία (Ένθετο Βιβλιοθήκη, σελ. 23)
«….μια ισορροπημένη συνύφανση ιστορίας και μύθου, που αποτελεί βασικό κριτήριο της αξίας ενός ιστορικού μυθιστορήματος […]. Είναι βέβαια προφανές ότι επίκεντρο του μυθιστορήματος αποτελεί το Μελένικο, η ιστορική σπουδαιότητα του οποίου αναδεικνύεται με τρόπο μοναδικό, ωστόσο στο βιβλίο παρελαύνουν και άλλα πολύ σημαντικά γεγονότα του 19ου και 20ού αιώνα, που αφορούν την ιστορία όχι μόνο της Μακεδονίας, αλλά και γενικότερα του ελληνισμού. Στο μυθιστόρημα είναι διάχυτος ο πόνος για τις συμφορές που υπέστη το Μελένικο, δεν υπάρχει όμως ούτε ίχνος εθνικισμού και σοβινισμού, που συχνά πυροδοτούν πολεμικές αναμετρήσεις. Η απερίφραστη καταδίκη του πολέμου και ο τονισμός της ανάγκης για ειρηνική συμβίωση των λαών –προπάντων των λαών της μαρτυρικής Βαλκανικής Χερσονήσου– αποτελούν κομβικά σημεία του ιδεολογικού περιεχομένου του βιβλίου, που ανταποκρίνονται απόλυτα στις ευαισθησίες του σύγχρονου Έλληνα, του ταλαιπωρημένου ψυχικά όχι μόνο από τους πολέμους το παρελθόντος αλλά και τις εκφάνσεις αβυσσαλέου μίσους και πρωτόγνωρης αγριότητας, που βιώνει καθημερινά όπως και όλοι οι άνθρωποι της εποχής μας. Ωστόσο –παρά την ευγένεια των ιδεολογικών προσανατολισμών που διακρίνεται στο μυθιστόρημα– η συγγραφέας εμφανίζεται ως ένας ιδιαίτερα προσγειωμένος άνθρωπος, που βλέπει τα πάντα με κριτική ματιά και δεν παρασύρεται σε μονομέρειες. Δεν θα δίσταζα, λοιπόν, να υποστηρίξω ότι η “Προφητεία του κόκκινου κρασιού” συνιστά ένα υγιές κράμα ιδεαλισμού και ρεαλισμού, απόρροια βιωμένων εμπειριών μιας ολόκληρης ζωής, ενδελεχούς και μακρόχρονης ιστορικής έρευνας και εντατικής μορφικής επεξεργασίας». Ηρακλής Καλλέργης, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
«…Το βιβλίο αυτό είναι ένα από τα πιο αξιόλογα έργα που έχουν βρεθεί στα χέρια μου, καθώς η ευχάριστη και μυστηριώδης ατμόσφαιρα που δημιουργεί μου προκάλεσε έντονο ενδιαφέρον, αγωνία, χαρά και συγκίνηση. Γνώρισα ιστορικά γεγονότα που βρίσκονταν στο περιθώριο, ήρθα σε επαφή με μια άλλη εποχή, ένιωσα συναισθήματα που μου προκάλεσαν προβληματισμούς και ανησυχίες. Αλλά κυρίως πήρα μηνύματα και αξίες που χαράχθηκαν βαθιά μέσα μου. Έμαθα πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζει κανείς την ταυτότητα, την ιστορία και το παρελθόν της οικογένειάς του και να ανακαλύπτει τις ρίζες και τον εαυτό του. Έμαθα ότι όποιος θαυμάζει και τιμά τους προγόνους του δείχνοντας ευγνωμοσύνη στην πορεία του χρόνου και την ιστορία του, είναι ξεχωριστός και μοναδικός. Γνώρισα ακόμη ότι ο πόλεμος τυφλώνει τους ανθρώπους, γεννά τη διχόνοια και τη δυστυχία, την απελπισία και την απόγνωση. Κυρίως όμως ένιωσα ότι “Λύπη και χαρά κύματα της θάλασσας” χαρίζουν την ελπίδα, την αγάπη για αγώνα και την πίστη σε ιδανικά και αξίες. Για όλα τα παραπάνω το βιβλίο αυτό είναι για μένα ξεχωριστό!
Νίκη Θεοδωρίδου, 15 χρόνων.
Ο Συγγραφέας αποκαλύπτει
Συνέντευξη της συγγραφέα στην Ελένη Κατσαμά με αφορμή το βιβλίο:
Διακρίσεις
- ΚΡΑΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ
- ΒΡΑΒΕΙΟ Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ / Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου
Main menu
Ήρωες
Όλγα
Η νεαρή Όλγα, απογοητευμένη από ένα μάταιο έρωτα, ακολουθεί άκεφα τον πατέρα της σ’ ένα ταξίδι στο θρυλικό Μελένικο, τόπο καταγωγής της γιαγιάς της. Η γνωριμία της με τον Παύλο, φοιτητή με έντονη προσωπικότητα, θα είναι καταλυτική. Θα τη βοηθήσει όχι μόνο να ανιχνεύσει σημαντικά στοιχεία που την ενδιαφέρουν σχετικά με τους προγόνους της, αλλά και να κατανοήσει καλύτερα τα αισθήματά της, να ξεπεράσει την απογοήτευσή της και ν’ αντιμετωπίσει το μέλλον με διαφορετική ματιά. Μια καινούρια σελίδα ανοίγει στη ζωή της.
Παύλος
Ο Παύλος, φοιτητής της Νομικής, συνταξιδεύει με την ΄Ολγα στο Μελένικο για να γνωρίσει από κοντά τον τόπο και την ιστορία του. Η γνωριμία του με την ΄Ολγα τον ενθουσιάζει, ενώ οι πολυάριθμες γνώσεις του, η ζωντάνια και η φιλομάθεια που ακτινοβολεί εντυπωσιάζουν την Όλγα. ΄Ετσι το ταξίδι αυτό γίνεται αφορμή για μια ουσιαστική γνωριμία που δε θ’ αργήσει να καταλήξει σε έρωτα.
Ελισάβετ
Μια μορφή από το παρελθόν παρεμβάλλεται στην πλοκή, μεταφέροντας τον αναγνώστη στον 19ο αιώνα. Η Ελισάβετ Χρηστομάνου, υπαρκτό πρόσωπο που γεννήθηκε και έζησε στο Μελένικο, με το ξετύλιγμα της ζωής της, προσφέρει στους σύγχρονους ήρωες όχι μόνο την ιστορική γνώση που αναζητούν αλλά και την αίσθηση ότι ο έρωτας είναι συναίσθημα που μένει αναλλοίωτο στο πέρασμα του χρόνου.
Σχόλια