Απόσπασμα
… Το σκοτάδι ήταν ακόμη πηχτό σαν έφτασε στην αυλόπορτα της «Εμπορίας». Πλησίασε ακροπατώντας… Ένα καμιόνι κοινό ήταν τώρα σταματημένο μες στην αυλή και δυο τρεις σκιές πηγαινοέρχονταν βιαστικά – άλλο δεν μπορούσε να διακρίνει.
Έτρεξε στην πίσω μεριά, σκαρφάλωσε στη μάντρα να βλέπει καλύτερα, γαντζώθηκε στο πεζούλι. Στερεώθηκε όσο μπορούσε. Ένα φως ήταν αναμμένο μονάχα σ’ όλη την αυλή κι η μια πόρτα από τις μεγάλες, εκεί που είχαν δουλέψει το βράδυ με το Λουκή, ήταν πάλι ορθάνοιχτη. Μπροστά στεκότανε ο Κανιάβης με τον Κουκιά και κουβέντιαζαν. Δυο τρεις άλλοι –δεν τους ήξερε ο Χρήστος, του Λουκή το σουλούπι ξεχώρισε μόνο– κουβαλούσαν «κομμάτια» και γέμιζαν το φορτηγό βιαστικά.
«Ε, μικρέ!» μια φωνή άγρια πίσω του τον λαχτάρισε κι ένιωσε κάποιον να του τραβάει το πόδι.
Γύρισε ξαφνιασμένος να δει, τα χέρια του ξεγαντζώθηκαν, γλίστρησαν… Έπεσε μπροστά σ’ έναν μεγαλόκορμο άνθρωπο, αγριομάλλη και στενομέτωπο, με βλέμμα θηρίου, που πρώτη φορά του τον έβλεπε.
«Πάμε μέσα!» τον άρπαξε ο αγριάνθρωπος...
Τον πέρασε από την αυλόπορτα κρατώντας τον τώρα από το μπράτσο σφιχτά, τραβώντας τον με δύναμη, με θυμό.
«Αυτός εδώ κρυφοκοίταζε απ’ τη μάντρα!» τον έσπρωξε και τον έριξε στα πόδια του Κανιάβη και του Κουκιά.
«Τι γυρεύεις εσύ εδώ; Ποιος σ’ έστειλε;» πρώτος νευρίασε ο Κουκιάς που τον αναγνώρισε.
«Τι συμβαίνει, Χρήστο; Τι θέλεις εδώ τέτοια ώρα;» ξαφνιάστηκε κι ο Κανιάβης.
«Σου λέω, κρυφοκοίταζε, αφεντικό!» μίλησε πάλι ο δράκος που τον είχε σύρει ως εδώ. «Να του τις βρέξω να μας πει ποιος τον έστειλε;»
«Άκου, μικρέ!» τον κοίταξε τώρα σκληρά ο Κανιάβης. «Αυτά τα καμώματα δε μ’ αρέσουν καθόλου. Φυτρώνεις εκεί που δε σε σπέρνουνε και δε θα σου βγει σε καλό. Σου έδωσα ένα κομμάτι ψωμί κι εσύ αντί για ευχαριστώ με κατασκοπεύεις!»
«Όχι, δεν…» πήγε ο Χρήστος να πει.
«Δε θέλω κουβέντες!» φωτιά πετούσανε του Κανιάβη τα μάτια. «Μάζεψέ τα και φύγε και κοίτα καλά! Μη βγάλεις άχνα σ’ όποιον κι αν σ’ έστειλε, κράτα το στόμα κλειστό, γιατί, κακομοίρη μου, αλίμονό σου!»…
Περίληψη
Η οικογένεια του Χρήστου βρίσκεται σε μεγάλη ανάγκη κι εκείνος αποφασίζει ν’ αναζητήσει μια βραδινή δουλειά, για να βοηθήσει οικονομικά τους δικούς του χωρίς ν’ αναγκαστεί να σταματήσει το σχολείο. Η δουλειά θα βρεθεί, αλλά μαζί με το βραδινό μεροκάματο θα γνωρίσει και όψεις της ζωής που δεν τις υποψιαζόταν. Θα ζήσει από κοντά τη δίψα για κέρδος που φτάνει στο έγκλημα, τη λαθρεμπορία, την απάτη, την εκμετάλλευση των ανηλίκων, την αντίθεση ανάμεσα στις φτωχές και τις πλούσιες οικογένειες – καταστάσεις που δεκαετίες τώρα παραμένουν πληγές της κοινωνίας μας. Οι περιπέτειες που θα ζήσει θα είναι επικίνδυνες και οι ταλαιπωρίες πολλές, ο Χρήστος όμως θα παλέψει με θάρρος, θα καταφέρει να βγει νικητής και οι εμπειρίες που θ’ αποκτήσει θα είναι πολύτιμες για τη ζωή που ξανοίγεται μπροστά του.
Soundtrack
Άκου το Μικρό παιδί του Λίνου Κόκοτου
http://www.youtube.com/watch?v=wf1lztPn-wk&feature=related
Άκου το Άσπρα καράβια τα όνειρά μας του Γιάννη Σπανού
Κριτικές
«Η συγγραφέας, χωρίς να παραλείψει τα δυσάρεστα, τους κινδύνους, τις δυσκολίες που ενεδρεύουν από παντού, έκαμε το μικρό ήρωά της να ξεπερνά τα αντίξοα με φυσικότητα παιδική, καλόκαρδο θάρρος και αίσθημα ευθύνης. Στο έργο επιπλέει μια πνοή αισιοδοξίας, πίστης στη ζωή, που το κάνει περισσότερο πολύτιμο και αρεστό. Πιστεύουμε ότι το Ζητείται μικρός θ’ απομείνει απόκτημα στις βιβλιοθήκες μας, ως καθρέφτης του καιρού μας».
Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά
(από το σκεπτικό της βράβευσης)
«... μυθιστόρημα για μεγάλα παιδιά, σε γλώσσα ευγενή και σωστή, διδαχή του κόσμου, άνοιγμα των παιδικών ψυχών προς τους άλλους – μια τρυφερή ανθρωπιά και μια ασύγκριτη στοργή διαποτίζουν το φωτεινό αυτό βιβλίο».
Περιοδικό ΕΥΘΥΝΗ, τ. 143
«Είναι μυθιστόρημα κοινωνικού περιεχομένου... Η ιστορία γίνεται ο σκληρός καθρέφτης της κοινωνίας, ξεσκεπάζοντας τα φαινόμενα, όπως η δίψα για κέρδος που φτάνει στο έγκλημα, η λαθρεμπορία, η εκμετάλλευση των ανηλίκων, η αντίθεση ανάμεσα στις φτωχές και πλούσιες οικογένειες... Ό,τι όμως χαρακτηρίζει το βιβλίο είναι η υγιής αισιοδοξία και η πίστη στο Θεό, στον άνθρωπο, στη ζωή και τον αγώνα».
Β.Δ. Αναγωστόπουλος
Περιοδικό ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ, τ. 10
Ο Συγγραφέας αποκαλύπτει
Από ειδικούς τονίζεται ότι «η ελληνική νομοθεσία για την εργασία ανηλίκων στηρίζεται σε διεθνείς συμβάσεις» και ότι «στη χώρα μας απαγορεύεται η υπερωριακή και νυκτερινή απασχόληση από τις 10.00 το βράδυ έως τις 6.00 το πρωί των νέων κάτω των 18 ετών». Επισημαίνονται όμως και τα εξής: «Η νομική κατοχύρωση των ανήλικων εργαζομένων στην Ελλάδα δεν αρκεί για την αντιμετώπιση ενός φαινομένου, το οποίο έχει πάρει επικίνδυνες διαστάσεις. Από τη μια πλευρά έχουμε παιδιά 14 χρονών που εργάζονται (4.816 επισήμως) ή λίγο μεγαλύτερα (83.989 στις ηλικίες 15 έως 19) δηλαδή έχουν εισέλθει στην παραγωγή αν και θα έπρεπε να πηγαίνουν στο σχολείο ή να σπουδάζουν και από την άλλη ένας στους δύο “ώριμους” νέους, ηλικίας 25 έως 29 χρονών –δηλαδή σε μια στιγμή της ζωής τους που υποτίθεται ότι έχει ολοκληρωθεί η θεωρητική κατάρτιση και οι σπουδές τους– δεν εργάζεται». (βλ. http://www.iatrikathemata.gr/paidiergasia.htm).
Μπορεί ένας λογοτέχνης να μείνει αδιάφορος μπροστά σ’ ένα τόσο σοβαρό θέμα; Η λογοτεχνία βέβαια δεν μπορεί να επιλύσει κοινωνικά προβλήματα. Μπορεί όμως, ως Τέχνη του Λόγου, να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόησή τους. Κι ακόμα, να συμβάλει στην ευαισθητοποίηση των ενηλίκων που μπορούν σήμερα να συμβάλουν στην αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων, ή των ανηλίκων που θα έχουν τέτοια δυνατότητα στο μέλλον. Αυτός ήταν ο λόγος που με ώθησε να γράψω αυτό το βιβλίο.
Διακρίσεις
- ΒΡΑΒΕΙΟ Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς
