Περίληψη

Για να επιβιώσετε (με χιούμορ) στο Γυμνάσιο. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΤΩΡΑ!

Η ιστορία ξεκινάει τη στιγμή που ο Ρέιφ Κατσαντόριαν μπαίνει στο Γυμνάσιο. «Μάλλον φυλακή θα ’τανε κάποτε, αν και δεν έχουν αλλάξει και σπουδαία πράγματα. Και τώρα φυλακή είναι, αλλά για παιδιά γυμνασίου» σκέφτεται.

Ο Ρέιφ βαριέται αρχικά, αλλά με τον φίλο του τον Λιονάρντο τον Σιωπηλό σκαρώνουν την «επιχείρηση ΚΑΤΣ» με σκοπό να καταπατήσουν όλους τους κανόνες στο εγχειρίδιο σωστής συμπεριφοράς του σχολείου.

Όμως ούτε στο σπίτι του είναι καλά τα πράγματα. Η μητέρα του δουλεύει διπλοβάρδια σ’ ένα εστιατόριο και ίσα που προλαβαίνει να δει τον Ρέιφ και την αδερφή του, την Τζόρτζια. Άσε που έχει κι έναν πατριό –τον Αρκούδα– που συνέχεια τον βρίζει και μένει μαζί του σπίτι όταν η μαμά είναι στη δουλειά. Η μόνη του παρηγοριά είναι η συμμαθήτριά του, η Τζιν Γκαλέτα. Αν και αυτή δεν εγκρίνει την «επιχείρηση ΚΑΤΣ» και υποστηρίζει ότι θα ήταν καλύτερα ν’ ασχοληθεί με τα μαθήματά του.

Οι συνέπειες της «επιχείρησης ΚΑΤΣ» αρχίζουν να γίνονται ολέθριες για τον Ρέιφ, που καταλήγει τιμωρημένος, κάτι που κάνει τις σχέσεις του με τον Αρκούδα και τη μητέρα του ακόμα χειρότερες. Ακόμα και μετά την τιμωρία όμως, οι βαθμοί του Ρέιφ συνεχίζουν να πέφτουν κατακόρυφα, οι τιμωρίες να έρχονται η μια μετά την άλλη, κι έτσι αναγκάζεται να κάνει ενισχυτική διδασκαλία με την Τζιν – την οποία όμως πολύ θέλει ν’ αποφεύγει μιας και δεν τρέφει τα ίδια αισθήματα μ’ εκείνον. Η ένταση στο σπίτι του Ρέιφ κορυφώνεται, και ο Αρκούδας, σε μια έκρηξη θυμού του, ρίχνει τη μαμά από τη σκάλα. Τότε είναι που ο Ρέιφ ξεσπάει για τα καλά, βάφει με σπρέι τους τοίχους του σχολείου και αποβάλλεται δια παντός. Όμως η κυρία Ντονατέλο έχει αντιληφθεί το ταλέντο του στη ζωγραφική και στο σχέδιο. Έτσι, στο τελευταίο μέρος του βιβλίου, βλέπουμε τον Ρέιφ να ετοιμάζεται να πάει στο καλλιτεχνικό γυμνάσιο.

Ένα δυνατό μυθιστόρημα με εικονογράφηση που λειτουργεί όπως σε γκράφικ νόβελ, χιουμοριστικό, ανατρεπτικό, τρυφερό, ανήσυχο και βαθιά υπαρξιακό. Ένα βιβλίο που μιλάει στην καρδιά κάθε μαθητή γυμνασίου που έχει νιώσει, έστω και για μια στιγμή, παρείσακτος κι έχει ψάξει να βρει έναν τρόπο να επιβιώσει στον παράξενο κόσμο του σχολείου (αλλά κι έξω απ’ αυτόν).

Video

Δείτε το επίσημο trailer της ταινίας.

Δες τον συγγραφέα και τον ήρωά του να παρουσιάζουν το βιβλίο.

Του Ρέιφ του αρέσει να λέει την άποψή του για τα πάντα με αστείο τρόπο. Άκουσέ τον να δίνει παραδείγματα πώς ο σκύλος σου μπορεί να σε γλιτώσει από μεγάλους μπελάδες.

Κριτικές

[...] Ο αναγνώστης παρακολουθεί την ιστορία με ένα μόνιμο χαμόγελο, που σε κάποια σημεία γίνεται και ηχηρό γέλιο. Το χιούμορ των συγγραφέων και της εικονογράφου κάνει τη διαφορά. Κι από τη μία γελάς με τον αυτοσαρκασμό του Ρέιφ και τα τεχνάσματα που επινοεί για να επιβιώσει, από την άλλη όμως αρχίζεις να αγωνιάς καθώς το βλέπεις να αυτοεγκλωβίζεται σε αδιέξοδες καταστάσεις. Γιατί φυσικά δεν μπορεί κανείς να επιβιώσει έτσι στο σχολείο, ούτε στη ζωή. Η επιλογή της στάσης «outsider» έχει τα όριά της. Έχει μεγάλο κόστος κι ο Ρέιφ το πληρώνει με κακούς βαθμούς, τύψεις που φέρνουν τη μάνα του στα όριά της, μοναξιά, και άλλα δεινά. Ο Ρέιφ διαθέτει εξυπνάδα, χιούμορ και κυρίως φαντασία και ιδιαίτερη ικανότητα στη ζωγραφική. Τίποτα από όλα αυτά όμως δεν το βοηθά να ενταχθεί στο σύστημα. Γιατί τα χρησιμοποιεί λάθος. [...] Οι συγγραφείς καταφέρνουν να κάνουν μία εις βάθος τομή στην ψυχολογία των ανένταχτων μαθητών, των μαθητών που βαριούνται το σχολείο, που αρνούνται να διαβάσουν και που ο καθένας τους το εκφράζει με άλλο τρόπο. Δεν αποφασίζουν, βεβαίως, όλοι να κάνουν τις ακρότητες του Ρέιφ. Μπορεί να αισθάνονται την καταπίεση και να την υπομένουν σιωπηλά. Για πολλά παιδιά που έχουν κλίση προς την τέχνη, τον αθλητισμό ή άλλους τομείς που δεν ευνοούν την πειθαρχία του διαβάσματος και την πρόοδο στα κλασικά μαθήματα, το σχολείο είναι αδιάφορο. [...] Ο σχολικός εκφοβισμός, η σημασία της προσοχής εκ μέρους του γονιού και της ηρεμίας στο σπίτι, θέματα χιλιοσυζητημένα, δίνονται όμορφα, χωρίς δραματικό τόνο, με ένα βλέμμα κατανόησης ακόμη και προς τον άθλιο Μίλερ το Φονιά. Όσο για τους καλούς, όμορφους, δημοφιλείς και πετυχημένους μαθητές, ο ρόλος τους στην κατανόηση και ένταξη των «outsider» αναδεικνύεται καίριος. Αν μετακινηθούν όλοι, έστω και λίγο, από τον παγιωμένο ρόλο τους, το σχολείο και η ζωή μπορεί να είναι πολύ πιο υποφερτά για όσους μπορεί αργότερα να λατρεύονται ως ινδάλματα της τέχνης ή του αθλητισμού.

Κριτική της Ελένης Σβορώνου στο http://www.oanagnostis.gr/gimnasio-chirotera-de-ginete/

[...] Με ύφος χιουμοριστικό, δροσερό, έξυπνο, ενίοτε ξεκαρδιστικό, αλλά συνάμα συγκινητικό και γλυκόπικρο, θίγονται θέματα όπως ο σχολικός εκφοβισμός, η διαφορετικότητα, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένα παιδί στην εφηβεία και οι αμυντικοί μηχανισμοί που μπορεί να θέσει σε λειτουργία, όπως η επινόηση ενός φανταστικού φίλου ή οι ατελείωτες σκανταλιές με στόχο -τι άλλο;- να τραβήξει την προσοχή, ενδεχομένως να κερδίσει φίλους και φυσικά να «επιβιώσει» με το δικό του τρόπο. Η πολύ όμορφη εικονογράφηση μας βάζει ακόμα καλύτερα στο κλίμα ως αναγνώστες και μας εξοικειώνει με το ταλέντο του ήρωα να ζωγραφίζει που είναι και αυτό που θα τον βγάλει στο τέλος ασπροπρόσωπο. [...]

Κριτική της Κωνσταντίνας Γεωργούλια στην Ελευθεροτυπία http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=410329

«Οι αναγνώστες δε θα θέλουν να το αφήσουν από τα χέρια τους. Οι ανασφάλειες του Ρέιφ, η σχέση του με το σχολείο, ο τρόπος με τον οποίο εκφράζεται –με μια γλώσσα φυσική, γεμάτη χιούμορ και αυτοσαρκασμό–, κάνει τον αναγνώστη να ταυτίζεται μαζί του, να νιώθει πως δεν είναι μόνος στον δικό του “Εφιάλτη στο Γυμνάσιο”». LA Times

«Ο Πάτερσον υφαίνει με μαεστρία μια ιστορία για τους αμυντικούς μηχανισμούς που αναπτύσσει ένα παιδί προκειμένου να αντιμετωπίσει το σχολείο και την οικογένεια». School Library Journal

«Εκπληκτικά λεπτομερής και ευφάνταστη εικονογράφηση… προσθέτουμε λίγο βάθος και χιούμορ… κι έχουμε μια συναρπαστική ιστορία που ακόμα και οι πιο δύσπιστοι αναγνώστες θα απολαύσουν». Library Media Connection

«Τα πολύ μικρά κεφάλαια, τα δυναμικά σχέδια και το μήνυμα ότι “το φυσιολογικό είναι βαρετό” είναι μόνο η επιφάνεια ενός βιβλίου που έχει σκοπό να καθησυχάσει τους ανήσυχους έφηβους, που δεν νιώθουν πουθενά βολικά, ότι υπάρχει και για αυτούς χώρος να αναπνεύσουν». Publisher’s Weekly