Απόσπασμα
Μαγνητοφώνηση αριθμός 5. Σήμερα ο Ορέστης θα μας πήγαινε –τον Άρη κι εμένα– στο Λυκαβηττό... Η μαμά μου θα έμενε, για να τακτοποιήσει τη βεράντα. Τελικά δε θα γίνει τίποτε από τα δυο, γιατί βρέχει. Έτσι αποφάσισα να συνεχίσω το προφορικό μου ημερολόγιο... Το είχα εγκαταλείψει λιγάκι γιατί έχω πολλά μαθήματα, έχω και γερμανικά και δεν προλαβαίνω.
Ούτε θυμάμαι τώρα τι έχω πει και δεν έχω πει, απ’ όσα έγιναν όλο αυτό τον καιρό. Κι αν βάλω να ξανακούσω από την αρχή τις προηγούμενες μαγνητοφωνήσεις, θα χάσω όλη μου την ώρα. Για το μωρό, πάντως, που θα γεννήσει η μαμά, σίγουρα δεν έχω μιλήσει. Και τι να έλεγα δηλαδή; Ελπίζω μονάχα να μην είναι γκρινιάρικο και να μη μοιάζει του Άρη στις αταξίες...
Οχ, σταμάτησε η βροχή! Ώρες είναι να θέλουν να ξεκινήσουμε τόσο αργά. Χτες ήθελα, σήμερα όμως δεν έχω καμιά διάθεση κι ας έχω ν’ ανέβω στο Λυκαβηττό από τότε που ήμουν μικρός. Στην πρώτη δημοτικού θαρρώ ήμουν. Όχι, στο νηπιαγωγείο πρέπει να πήγαινα, γιατί στην πρώτη οι γονείς μου είχαν κιόλας χωρίσει. Λοιπόν είχαμε ανέβει με τον πατέρα μου τότε οι δυο μας. Θυμάμαι, όταν φτάσαμε στο εκκλησάκι, με σήκωσε λίγο να δω ως πού φτάνει η Αθήνα. Μου έδειξε κατά πού πέφτει το σπίτι μας και μου φάνηκε τόσο πολύ μακριά, που παρά λίγο να βάλω τα κλάματα. Δεν ήθελα να μας χωρίζει τόση απόσταση από τη μαμά, που είχε μείνει στο σπίτι. Και τότε ο μπαμπάς μού είπε για πρώτη φορά πως μπορεί να φύγει από την Αθήνα και να πάει να ζήσει στη Γερμανία, πως ακόμα κι αν λείπει θα μ’ αγαπάει πολύ, θα μου γράφει κι ένα σωρό άλλες τέτοιες κουβέντες. Εγώ δε μιλούσα. Σε λίγο άρχισε να ψιχαλίζει. Κατεβήκαμε γρήγορα τα σκαλιά να μπούμε στο σταθμό του τελεφερίκ, για να μη βραχούμε. Έξω μύριζε χώμα βρεγμένο και σκίνα.
«Κλαις;» με ρώτησε, όταν περάσαμε την τζαμένια πόρτα.
«Όχι», του είπα ψέματα. «Βράχηκαν τα μάγουλά μου από τη βροχή».
Κι εκείνος το πίστεψε.
Το μεσημέρι που γυρίσαμε στο σπίτι, η μαμά είχε μαγειρέψει ψάρια. Πιο απαίσιο φαγητό δε θυμάμαι να είχα φάει ποτέ.
Από τότε δεν είχε τύχει να ξαναπάω στο Λυκαβηττό. Ούτε αλλού πουθενά ξαναπήγαμε οι δυο μας με τον πατέρα. Όλο έλειπε, όλο δουλειές, όλο η μαμά μου στενοχωρημένη. Μονάχα το καλοκαίρι πήγαμε οι τρεις μας μια Κυριακή εκδρομή σ’ ένα μέρος στη θάλασσα. Εγώ χαιρόμουν πολύ. Νόμιζα πως θα ξαναρχίζαμε να βγαίνουμε οι τρεις μαζί, αλλ’ αντί ν’ αρχίσουμε τελειώσαμε για τα καλά. Ο μπαμπάς κι η μαμά, την ώρα που τρώγαμε σ’ ένα ταβερνάκι, άρχισαν να μαλώνουν κι εγώ δεν ήξερα το γιατί. Το μόνο που ήξερα ήταν πως ήθελα να κάνω εμετό. Το ψάρι που τρώγαμε μύριζε σαν καμένο κι έτσι μύριζε όλο το ταβερνάκι.
Ο πατέρας μου έφυγε από το σπίτι σε λίγες μέρες.
«Δεν έχει σημασία που δε θα ζούμε μαζί από δω κι εμπρός» μου είπε. «Να είσαι σίγουρος πως και εγώ και η μαμά σου σε αγαπάμε πολύ. Πες μου τώρα πως δε θα στενοχωριέσαι».
«Δε θα στενοχωριέμαι» μουρμούρισα εγώ.
Κι εκείνος το πίστεψε…
Περίληψη
Μια ασυνήθιστη οικογένεια μετακομίζει σε σπίτι κάπως μεγαλύτερο απ’ ό,τι χρειάζεται, αλλά με νοίκι χαμηλό. Είναι ένα σπίτι για πέντε, όχι για τέσσερα που είναι τα μέλη της οικογένειας, δηλαδή ο δωδεκάχρονος Φίλιππος, η μητέρα του η Άννα, χωρισμένη με τον πατέρα του, ο Ορέστης, με τον οποίο η Άννα παντρεύτηκε πρόσφατα, και ο γιος του Ορέστη, ο δεκάχρονος Άρης, που η μητέρα του πέθανε όταν ήταν μωρό.
Ο Φίλιππος είναι ευχαριστημένος με το νέο σπίτι, αλλά δυσαρεστημένος που θα πρέπει από δω κι εμπρός να ζει μαζί με τον Άρη, ένα σκέτο θηρίο. Προβλέπει δυσκολίες. Και πραγματικά οι μικροκαβγάδες δεν αργούν ν’ αρχίσουν. Ο μικρός θαυμάζει τον Φίλιππο, τον μιμείται, προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή του, αλλά ό,τι κάνει έχει αντίθετο αποτέλεσμα και δημιουργούνται κωμικοτραγικές καταστάσεις. Μπερδεύεται στα πόδια του, σκαλίζει τα πράγματά του και τον εκνευρίζει, ιδίως με την επιμονή του να τον θεωρεί και να τον λέει «αδερφό του» στους φίλους τους. Η Άννα παίρνει το μέρος του μικρού κι αυτό εξαγριώνει ακόμα περισσότερο τον Φίλιππο. Τελικά περισσότερο τον υποστηρίζει ο Ορέστης. Τα πράγματα περιπλέκονται όταν τα δυο παιδιά μαθαίνουν ότι η Άννα σε λίγους μήνες περιμένει μωρό – το πέμπτο μέλος της οικογένειας.
Για όλα όσα τον απασχολούν, ο Φίλιππος θέλει να μιλήσει σε κάποιον. Και αποφασίζει να «κρατήσει» ένα προφορικό ημερολόγιο. Εκμυστηρεύεται λοιπόν τα όσα συμβαίνουν, όσα σκέφτεται και όσα τραβάει με το «θηρίο» σ’ ένα μικρό μαγνητόφωνο, που τ’ ονομάζει Φιλοκτήτη. Σύντομα τον μιμείται ο μικρός κι αρχίζει κι αυτός ένα «προφορικό» ημερολόγιο μ’ ένα μαγνητοφωνάκι που το λέει Φίφη.
Τα δυο αυτά μαγνητοφωνάκια θα γίνουν αφορμή για έναν μεγάλο καβγά. Η κρίση που θα ξεσπάσει θα έχει απρόβλεπτες και σοβαρές συνέπειες, όμως τελικά θα γίνει αιτία να ξεκαθαρίσει η ατμόσφαιρα…
Soundtrack
Άκου το «Βαλς των χαμένων ονείρων» του Μάνου Χατζιδάκι.
Video
Δες σκηνές από την ομώνυμη τηλεοπτική σειρά του MEGA σε σκηνοθεσία Άγγελου Κοτσοβού.
Άκου το «Βαλς των χαμένων ονείρων» του Μάνου Χατζιδάκι.
Κριτικές
«... Ένα σπίτι για πέντε, με χωρισμένους γονείς και ετεροθαλή αδέλφια. Μια κατάσταση που μοιάζει με μπελά, όσο τη βλέπεις με προκατάληψη και με φόβο. Δεν είναι όμως παρά η μόνιμη ιστορία της συμβίωσης, με πέντε άτομα που μοιράζονται τις ώρες, τις έγνοιες και ένα σπίτι. Μοιράζονται ακόμα και τις χαρές, τα όνειρα και την αγάπη. Γιατί να είναι αλλιώτικα; Είναι όλοι τους μια οικογένεια».
Περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ
«... Εκείνο που κάνει ενδιαφέρον το βιβλίο δεν είναι μόνο το θέμα αλλά και η γραφή του. Γεμάτο κωμικά επεισόδια και κάποιες τραγικές στιγμές, ζωντανεύει τους χαρακτήρες. Δυσκολίες, προβλήματα και απρόοπτα δίνονται με χιούμορ και τελικά κυριαρχεί η αισιοδοξία και η αγάπη για τη ζωή».
Περιοδικό ΑΝΤΙ
«... Θέμα πρωτότυπο στη σύλληψή του, μα και μοντέρνο στην τοποθέτηση που εκφράζει. Η Λ.Π.-Α. είχε την όμορφη ιδέα αυτό το σύγχρονο πρόβλημα να το απλώσει σ’ ένα μυθιστόρημα με κινηματογραφική δομή. Έτσι, η ίδια χαρίζει στην καριέρα της ένα σημαντικό σταθμό αλλά και στην Παιδική Λογοτεχνία μας ένα έργο νεανικό και ολόδροσο».
Περιοδικό ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ, τεύχος 7
« ... Στο Σπίτι για πέντε υπάρχει η τρυφερότητα και ο προβληματισμός και η αισιοδοξία και η ψυχολογική κάλυψη και το χιούμορ και η συναισθηματική φόρτιση, όπως και η σχετική πλοκή και η σχετική αγωνία. Υπάρχουν όλα, σε δόσεις σοφά μελετημένες από τη συγγραφέα... Το βιβλίο μπορεί και κερδίζει τον αναγνώστη του, γιατί είναι ένα μυθιστόρημα που γνωρίζει τα μέσα που επέλεξε, για να επιτύχει αυτούς τους στόχους».
Μάνος Κοντολέων, Περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ
«... Το βιβλίο Σπίτι για πέντε γράφτηκε για παιδιά από εννέα ετών και εφήβους. Κρίνεται χρήσιμο και απαραίτητο και για ώριμους. Προσφέρει την ευκαιρία να δούμε κατάματα μια όαση ζωής, που φύτρωσε και μεγάλωσε στα ερείπια διαλυμένων οικογενειών».
Ιωάννης Γ. Θεοχάρης, Εφημερίδα ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ Ιωαννίνων
«... Εντυπωσιάζουν η δόμηση του έργου, ο πρωτότυπος τρόπος γραφής του και το θέμα, που είναι η αποσύνθεση της σύγχρονης οικογένειας, η ανασύνθεση και οι “ποικίλες προσαρμογές” που συμβαίνουν [...] Μυθιστόρημα υποδειγματικό για νέους και “μαθητευόμενους” συγγραφείς».
Εφημερίδα ΝΟΥΜΑΣ
«... Μου άρεσε πολύ η γλώσσα του. Είναι ανάλαφρη και ευχάριστη. Είναι η γλώσσα που μιλάμε χωρίς υπερβολές και εξεζητημένες εκφράσεις. Σου κάνει το διάβασμα εύκολο. Μου αρέσει η δομή του βιβλίου».
Κίρα Σίνου, Περιοδικό ΚΗΦΙΣΟΣ
Κριτικές νεαρών αναγνωστών από το greekbooks.gr
- 20/12/2011
Σωτηρία 98 : Τέλειο βιβλίο! Δεν θα το ξεχάσω ποτέ!!!!!!!
- 13/07/2011
Γιάννα: Γλυκό, τρυφερό, υπέροχο βιβλίο...
- 17/01/2011
Βάσια Λυμπερδοπούλου: ΠΑΝΤΕΛΕΙΟ ΒΙΒΛΙΟ!!!!!!!!!!
- 03/12/2010
ΜΥΡΤΩ: ΤΕΛΕΙΟ ΒΙΒΛΙΟ
Ο Συγγραφέας αποκαλύπτει
Συχνά τα μεγάλα παιδιά ρωτούν αν είναι περιστατικά της δικής μου ζωής όσα γίνονται στα μυθιστορήματά μου. Τους απαντώ ότι αυτό δεν είναι απαραίτητο στη λογοτεχνία. Με την ευαισθησία και τις ειδικές «κεραίες» που διαθέτει ένας λογοτέχνης, μπορεί να συλλαμβάνει και να βιώνει καταστάσεις που ζουν άλλοι τριγύρω του και να τις βιώνει ως δικές του. Προσωπικές εμπειρίες και πραγματικά περιστατικά μπορεί σε μερικά βιβλία να υπάρχουν, έχουν όμως υποστεί τη μετουσίωση που οδηγεί στην απαραίτητη μυθοπλασία. Τους φέρνω το παράδειγμα της παρασκευής του ψωμιού. Το αλεύρι, το προζύμι, το νερό, το αλάτι είναι υλικά «πραγματικά», όμως δε μεταβάλλονται σε ψωμί αν απλώς τα τοποθετήσουμε κοντά κοντά μέσα σε μια λεκάνη. Χρειάζεται ζύμωμα γερό και ψήσιμο προσεκτικό για να γίνει το ψωμί λαχταριστό και αφράτο. Ζύμωμα είναι για τον λογοτέχνη η επίπονη ανάμειξη της πραγματικότητας με τη φαντασία. Και «ψήσιμο» είναι η αγωνία και η προσπάθειά του να ολοκληρώσει το έργο του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Διακρίσεις
- Αναγράφηκε από το Πανεπιστήμιο της Πάντοβα στον Τιμητικό Πίνακα του Πανευρωπαϊκού Βραβείου Pier Paοlο Vergeriο.
Σχόλια