Απόσπασμα
Το καλοκαίρι του 1935 το θυμάμαι τόσο πολύ, σαν να το ’χω μέσα μου βιβλίο και το διαβάζω τόσα χρόνια μοναχός. Είναι οι σελίδες μπρος πίσω, ανάκατες. Λέω να τις συγυρίσω, να βάλω μια αρχή κι ένα τέλος για να το διαβάσουν τα παιδιά μου. Ίσως γιατί είναι το καλοκαίρι που σημάδεψε τη ζωή μου, ίσως γιατί δε θέλω να σβηστούν για πάντα εκείνες οι μέρες της Βαγίας που πάνω τους χτίστηκαν ξενοδοχεία και βίλες τσιμεντένιες.
Έχει έναν πρόλογο το καλοκαίρι μου: το καλοκαίρι του 1934. Όταν οι Αϊβαλιώτηδες ανακάλυψαν το χωριό μας. Η βενζίνα τούς κουβάλησε από τον Πειραιά στη Σουβάλα κι από κει το μουλάρι τούς έφερε γιαλό γιαλό από το χωματένιο δρόμο και τους σταμάτησε μπροστά στο σπίτι μας.
......
Έτσι ήρθανε με τις τρεις κόρες τους και πέρασαν το καλοκαίρι στο σπίτι μας.
Εμείς πλαγιάζαμε στο κατώι ή έξω στην αλάνα. Μέσα σε λίγες μέρες δεν ξεχώριζες τους νοικάρηδες από τους νοικοκυραίους. Με τα κορίτσια γίναμε πρώτοι φίλοι, προπαντός εγώ με τη Ζωή, που ήταν πιο μικρή, ίδια ηλικία με μένα.
Περίληψη
Ο Παναγιώτης Χαλδαίος, ενήλικος πια, θυμάται το καλοκαίρι του 1935 στη Βαγία της Αίγινας. Συγκρίνοντας τη Βαγία του τότε με τη Βαγία του σήμερα, ο Παναγιώτης ξαναζεί κάθε στιγμή εκείνου του καλοκαιριού που έχει σημαδέψει τη μνήμη του. Με τα παιδιά του χωριού και τις κόρες της οικογένειας Αϊβαλιώτη παίζει ανέμελα, μπλέκει σε περιπέτειες, στήνει μια θεατρική παράσταση, χαίρεται τη θάλασσα, ακούει τις ιστορίες της μάνας του και ερωτεύεται τη φίλη του Ζωή, με την οποία «παντρεύεται» φορώντας τα στενά του παπούτσια. Για τη Ζωή παρακούει τη μάνα του, γίνεται θαρραλέος και αψηφά τον φόβο του, φτιάχνει με ξύλα και πέτρες ένα σπίτι για να της το χαρίσει. Η Ζωή εκείνο το καλοκαίρι είναι η «ζωή» του...
Soundtrack
Ταινίες
Ο κήπος με τ’ αγάλματα
http://www.youtube.com/watch?v=qizaYbttT4w&feature=related
Το δέντρο που πληγώναμε
http://www.youtube.com/watch?v=b9gvFI6Ofxg
Τα δελφινάκια του Αμβρακικού
Κριτικές
Το μυθιστόρημα της Ζωρζ Σαρή "Τα στενά παπούτσια" έχει ως κεντρικό θέμα τα πρώτα σκιρτήματα της εφηβικής ηλικίας. Ο μύθος του ξετυλίγεται στα προπολεμικά χρόνια στην Αίγινα, σε μιαν ατμόσφαιρα ειδυλλιακή, πριν από την εισβολή του τεχνικού πολιτισμού και την επέλαση του τουρισμού…
Η Ζωρζ Σαρή μας δίνει πολύ παραστατικά τις αντιδράσεις του ήρωά της, δείχνοντας έτσι την ευαισθησία της στα ψυχολογικά προβλήματα των παιδιών. Εξάλλου, κι όλοι οι ανθρώπινοι χαρακτήρες που κινούνται μέσα στο μυθιστόρημά της διαγράφονται με πειστικότητα.
Βίτω Αγγελοπούλου
Κριτικός παιδικής λογοτεχνίας
Εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 8-5-1980
… "Τα στενά παπούτσια" της Ζωρζ Σαρή είναι το βιβλίο όπου ακούγονται φωνές που ήσαν κρυμμένες στ’ άλλα της έργα. Εδώ, η χαρακτηριστική της λαχτάρα για τη ζωή δραπετεύει από τις αστικές κάμαρες και τους κοινωνικούς προβληματισμούς και αγκαλιάζει με πάθος την ίδια τη φύση. Η συγγραφέας σε τούτο το βιβλίο ζει, δεν περιγράφει, τον πράσινο, γαλάζιο, χωμάτινο πέτρινο κόσμο. ΟΙ λέξεις της έχουν μια ζουμερή παρήχηση, σαν ώριμα φρούτα. Και η ατμόσφαιρα του έργου είναι φορτισμένη από μεσημεριάτικο λιοπύρι, τζιτζίκια, ήλιο στα μποστάνια, στ’ ασβεστωμένα σπίτια. Μια εκπληχτική στροφή της συγγραφέως σε γλώσσα και θέματα άγγιχτα από την πέννα της ως τώρα. Σε τούτο το βιβλίο αποκαλύπτεται και μια λατρεία στον ντόπιο πολιτισμό, στις συνήθειες που κάποτε φτιάχναν τη ζωή και τώρα την παράδοση…
"Τα στενά παπούτσια" είναι ένα βιβλίο για μεγάλα παιδιά, που θ’ ανακαλύψουν με ανακούφιση πως οι τρελές ιδέες είναι προνόμιο της ηλικίας τους κι η κατανόηση των μεγάλων ένα πολύ σπάνιο φρούτο.
Ζωή Βαλάση
Συγγραφέας, κριτικός παιδικής λογοτεχνίας
Εφημ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 18-4-80
Ο Συγγραφέας αποκαλύπτει
Ζωρζ Σαρή, «Ο καθένας γράφει όχι για να σώσει τους άλλους, αλλά τελικά για να σωθεί ο ίδιος», εφ. Μεσημβρινή, 16 Σεπτεμβρίου 1980
Σχετικά Links
Main menu
Ήρωες
Παναγιώτης:
Ο Παναγιώτης κινείται σε δύο επίπεδα μέσα στον χρόνο: ως ενήλικος, παντρεμένος με δύο παιδιά, και ως παιδί δώδεκα χρονών. Ως ενήλικος είναι απογοητευμένος από τη Βαγία του σήμερα και νοσταλγεί τη Βαγία των παιδικών του χρόνων. Ως παιδί είναι ανυπάκουος, ζωηρός, άτακτος αλλά και πολύ συναισθηματικός και ντροπαλός. Τρώει συχνά ξύλο και πιστεύει στις προλήψεις και δεισιδαιμονίες του χωριού με παιδική αφέλεια και αθωότητα. Αγαπά με πάθος τη Ζωή και γίνεται πιστός θαυμαστής της εκείνο το καλοκαίρι...
Ζωή:
Όμορφο, επιπόλαιο δωδεκάχρονο κορίτσι, που πιστεύει στη φιλία, αγαπάει το θέατρο, θέλει να γίνει ηθοποιός και συνεχώς επιζητά να προξενεί τον θαυμασμό των άλλων. Αγαπά τον Παναγιώτη, αλλά εύκολα τον ξεχνά σε διάφορες περιστάσεις. Η σχέση με τη μητέρα της είναι τρυφερή, με την αδερφή της ανταγωνιστική και με τον πατέρα της όχι και τόσο καλή.
Κυρα-Λένη:
Η μητέρα του Παναγιώτη, κλασική γυναίκα του χωριού και τυπική Ελληνίδα μάνα της επαρχίας του 1935. Αγράμματη, δεμένη με τους θρύλους και τις παραδόσεις του τόπου της, χήρα, μεγαλώνει μόνη της τα παιδιά της με δυναμισμό. Φιλόξενη, λιγομίλητη, με αρχές και αξίες, προστατεύει και νουθετεί τα παιδιά της με την τιμωρία και το ξύλο, καθώς δε γνωρίζει άλλον τρόπο αγωγής. Η τρυφερότητα και το χάδι είναι συμπεριφορές που οι συνθήκες ζωής δεν την αφήνουν να φανερώσει.
Έμμα:
Η μητέρα της Ζωής, η «Γαλλίδα» από τη Σενεγάλη, που διαφέρει τόσο πολύ από τις γυναίκες της εποχής της. Με φιλελεύθερες απόψεις, σιωπηλή και λεπτεπίλεπτη, μεγαλώνει τις κόρες της ελεύθερα, με ευγένεια, ηρεμία και τρυφερότητα. Τις αφήνει να κυκλοφορούν χωρίς παπούτσια με τα παιδιά του χωριού, να σκαρφαλώνουν στα δέντρα και δε θυμώνει ποτέ κατανοώντας τα συναισθήματα των παιδιών.
Σχόλια